Categoriearchief: Gezien, gehoord, gelezen

Recensies van concerten, voorstellingen, tentoonstellingen en boeken

Gezien, gehoord, gelezen

Laatste kans om Amor te zien

Een reactie plaatsen

Laatste kans om Amor te zien! De tentoonstelling Vleiend penseel – Caesar van Everdingen (1616/1617-1678) in het Stedelijk Museum Alkmaar is nog te zien tot en met zondag 22 januari 2017.

Laatste kans om Amor te zien! De liefdesgod Amor, ook wel Cupido genoemd, met een glazen bol, geschilderd door Caesar van Everdingen.
Laatste kans om Amor te zien! De liefdesgod Amor, ook wel Cupido genoemd, met een glazen bol, werd geschilderd door Caesar van Everdingen. Dit schilderij zou Johannes Vermeer hebben geïnspireerd.

Daar hangt ook een schilderij met de jonge liefdesgod Amor, ook wel Cupido genoemd. Dit altijd blote zoontje van Venus, figureert ook op schilderijen van Johannes Vermeer. De inspiratie ervoor zou Vermeer gehaald hebben uit dit schilderij van Van Everdingen. Wellicht heeft hij het schilderij zelfs in zijn bezit gehad, of was het eigendom van zijn schoonmoeder Maria Thins .

Meer over Johannes Vermeer vind je in De meiden van Vermeer achterna.

Laatste kans om Amor te zien

Bij Vermeer is Amor het meest prominent aanwezig op De staande virginaalspeelster. Op de muur achter haar hangt een groot schilderij van de jongen met zijn boog. In plaats van de glazen bol, houdt hier echter een speelkaart omhoog.

Staande virginaalspeelster geschilderd door Johannes Vermeer rond 1670-1673
Staande virginaalspeelster geschilderd door Johannes Vermeer rond 1670-1673 met een Amor naar het schilderij van Ceasar van Everdingen.
Perfectus amor non et nisis ad unum

Dit beeld lijkt daardoor meer op de prent in het in Antwerpen in 1608 gedrukte boek Amorum Emblemata van Otto van Veen. Daarop houdt Amor een houten bordje omhoog met het Romeinse cijfer I. De bijbehorende spreuk luidt: ‘Perfectus amor non et nisis ad unum’. Ofwel: Volmaakte liefde is er slechts voor één.

Amor houdt een bordje met een Romeinse I omhoog: perfecte liefde kan er slechts voor een zijn.
Amor houdt een bordje met een Romeinse I omhoog: volmaakte liefde kan er slechts voor één zijn. Uit Amorum Emblemata van Otto van Veen, 1608.
Eén of blanco

Maar het is merkwaardig dat op de speelkaart die Amor omhoog houdt bij Vermeer niet het cijfer 1 staat afgebeeld. Amor heeft een blanco kaart in zijn hand. Vergat Vermeer het cijfer? Of wilde hij er een heel andere betekenis aangeven? Namelijk dat de liefde een gok is, net zoals het kaartspel.

Amor keert steeds terug

Amor keert stelselmatig terug bij Vermeer. Ook op het schilderij van het Slapend meisje uit zijn beginjaren, circa 1657, zou het schilderij van Amor te zien zijn. En ook op dat van het Meisje gestoord bij het musiceren uit circa 1658-1661 figureert het in de achtergrond. Op beide schilderijen is het echter nu nauwelijks nog te ontwaren. Moderne technieken hebben aangetoond dat Vermeer het schilderij met Amor ook schilderde op de muur achter het Meisje dat leest bij het open raam uit circa 1657-1659. Hier besloot hij echter het over te schilderen ten gunste van een rustiger beeld met een lege muur.

Meer over Johannes Vermeer vind je in De meiden van Vermeer achterna.

Gezien, gehoord, gelezen

Meisje aan het ontbijt op bezoek bij het Melkmeisje

1 reactie

Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje. Het recent voor 5,2 miljoen euro aangekochte schilderij Hollands meisje aan het ontbijt van Jean-Étienne Liotard is tot 21 maart 2017 te zien naast het Melkmeisje van Johannes Vermeer in de eregallerij van het Rijksmuseum in Amsterdam.

Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje . Het recent voor 5,2 miljoen euro aangekochte schilderij 'Hollands meisje aan het ontbijt' van Jean-Étienne Liotard is tot 21 maart te zien naast het Melkmeisje van Johannes Vermeerin de eregallerij van het Rijksmuseum in Amsterdam. Liotard schilderde zijn meisje bijna honderd jaar later dan Vermeer. Hij bracht ermee een ode aan die typisch Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw. Net als Vermeer toont hij de eenvoud van een alledaags tafereel in huis.
Rijksmuseumdirecteur Taco Dibbits hangt Meisje aan het ontbijt naast het Melkmeisje van Vermeer in de eregallerij van het Rijksmuseum. Foto Olivier Middendorp – Rijksmuseum.

 

Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje

Jean-Étienne Liotard (1702-1789) schilderde zijn meisje bijna honderd jaar later dan Johannes Vermeer. Hoewel hij voor dit schilderij zich liet inspireren door de Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw, is Liotard voor alles de schilder van de Verlichting. Hij excelleerde in het maken van portretten die opvallen door de hoge mate van realisme. Hij tekende gezichten naar de werkelijkheid en zag af van elke verfraaiing. We zien de geportretteerden zoals ze werkelijk waren. Veelal tonen zijn portretten zelfbewuste mensen. Mensen die in de geest van de Verlichting vertrouwen in zichzelf en in het menselijke vermogen hadden.

Ode aan de zeventiende eeuw

Liotard bracht met Meisje aan het ontbijt een ode aan de Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw. Net als Vermeer toont Liotard de eenvoud van een alledaags huiselijk tafereel met een jonge vrouw in de hoofdrol.  Die draait met haar rechterhand het kraantje open van de koperen koffiekan. Zij lijkt helemaal op te gaan in deze handeling. Dat geeft haar de allure van een vrouw van Vermeer.  Vergelijk van de twee meesters kan nu: Meisje aan het ontbijt bezoekt het Melkmeisje.

Alles weten over de vrouwen van Vermeer. Klik hier voor De meiden van Vermeer achterna, een journalistieke pelgrimage langs 21 schilderijen van Vermeer met vrouwen in de hoofdrol.

Hollands meisje aan het ontbijt Jean-Etienne-Liotard-(1702-
Hollands meisje aan het ontbijt van Jean-Etienne-Liotard-(1702-1789) Foto Olivier Middendorp, Rijksmuseum Amsterdam

Lees verder Meisje aan het ontbijt op bezoek bij het Melkmeisje →

Boeken, Gezien, gehoord, gelezen

De meiden van Vermeer achterna in het AD

Een reactie plaatsen

De meiden van Vermeer achterna in het AD. In de papieren krant en op de website een interview met Marc Couwenbergh over De meiden van Vermeer achterna dat op 16 december is verschenen als e-book.

Aandacht voor De meiden van Vermeer achterna in het AD Groene Hart.
Aandacht voor De meiden van Vermeer achterna in het AD Groene Hart.
De meiden van Vermeer achterna in het AD

De foto is genomen bij de herdenkingssteen die in 2007 werd geplaatst in de Oude Kerk in Delft onder het bevrijdingsglas aan de noordzijde. Dit is niet de locatie van het graf van Vermeer. Dat is niet meer te vinden.

Vermeer werd begraven in het familiegraf dat schoonmoeder Maria Thins had gekocht. Gelet op haar stand zal het dicht bij het koor van de kerk hebben gelegen. Voor de schilder was er al één kind van Johannes en Catharina begraven. Dat weten we omdat in het grafboek wordt vermeld dat het kleine kistje op dat van Johannes is geplaatst. Ook in de dood was de schilder toch op de eerste plaats een vader.

In 1975, driehonderd jaar na zijn dood, is in het noordelijk transept tegenover de preekstoel, een kleine steen neergelegd met zijn naam en zijn geboorte- en sterfjaar. Op particulier initiatief ligt er sinds 2007 een hardstenen grafmonument ter herinnering aan Johannes Vermeer bij de hoofdingang, gemaakt door steenhouwer Marcel van Zijp die de steen versierde met een embleem dat in gebruik was bij het Delftse Sint-Lucasgilde: een liggende stier, symbool voor de evangelist Lucas, in een cirkel.

Rode rozen op de steen die de vermoedelijke locatie van het graf van Johannes Vermeer markeert.
Rode rozen op de steen die de vermoedelijke locatie van het graf van Johannes Vermeer markeert.
De meiden van Vermeer achterna in het AD

Het artikel gaat ook in op het ontstaan van mijn fascinatie voor de vrouwen geschilderd door Johannes Vermeer in de zeventiende eeuw. Het begon met een toevallige ontmoeting in het Louvre in Parijs. Daar wist het kleine schilderijtje van Vermeer, De kantwerkster, mijn aandacht te trekken.

AD artikel over het e-book De meiden van Vermeer achterna van Marc Couwenbergh.
AD artikel over het e-book De meiden van Vermeer achterna van Marc Couwenbergh.
Gezien, gehoord, gelezen

De Appel bijna weggegooid

Een reactie plaatsen

De Appel bijna weggegooid. Toneelgroep De Appel dreigt vandaag 21 november 2016 definitief te verdwijnen. Tenzij de Kamercommissie voor Cultuur blijk geeft van enig cultureel en historisch besef en de stopzetting van de subsidie ongedaan maakt.

David Geysen als Hamlet, de laatste voorstelling van Toneelgroep De Appel.
David Geysen als Hamlet, de laatste voorstelling van Toneelgroep De Appel. Foto van een foto van Leo van Velzen.
45jaar uniek theater

Toneelgroep De Appel is een icoon van het theater. 45 jaar lang produceerde men eigenzinnig en verrassend toneel in een voormalige tramremise in Scheveningen. Daar herleefden de antieke werelden van Troje en Ithaka gadegeslagen door de goden van de Olympos in marathonvoorstellingen waarin de twaalf uren voorbij vlogen alsof het minuten waren. Het publiek niet gezeten in comfortabele stoelen maar op uiterst eenvoudige tribunes. Daar speelt nu onder leiding van acteur en artistiek leider David Geysen de laatste voorstelling: een magistrale Hamlet die niet alleen twijfelt maar ook kracht en list toont.

Het theater van De Appel is er niet voor een gemakkelijk avondje entertainment. Hun toneel verrast, prikkelt, schuurt, overdondert en verstilt. Het grossiert in toneelervaringen die je altijd bij blijven. Hun voorstelling zijn altijd een avontuur, niet in de laatste plaats doordat in de voormalige tramremise alles kon. Zo golfde het water er en schoten de bliksemflitsen er uit de hemel. En dat zou nu moeten verdwijnen omdat het te weinig vernieuwend is?

Te zijn of niet te zijn

David Geysen is Hamlet. Hamlet is De Appel. David Geysen, groot geworden bij deze toneelgroep. Hij is een typisch Appelacteur en Appelregisseur: monumentaal in zijn verschijning, in zijn spel en in zijn stemgeluid; overweldigend, maar evengoed kwetsbaar en klein. Zijn Hamlet verrast en overtuigt als een typisch De Appel-voorstelling.

De Appel bijna weggegooid! Eeuwig zonde!

Nederland heeft de merkwaardige traditie om uniek cultureel erfgoed weg te gooien omdat het geld kost. Zo verdwenen in het verleden al Rembrandts en Vermeers naar het buitenland, mogen nu monumentale huizen aftakelen en is ook de subsidie gestopt voor het meest eigenzinnige toneelgezelschap van Nederland dat volle zalen trekt. Eeuwig zonde!

Judith Linssen als Gertrude, de moeder van Hamlet. Foto van een foto van Leo van Velzen.
Judith Linssen als Gertrude, de moeder van Hamlet. Foto van een foto van Leo van Velzen.
Gezien, gehoord, gelezen, Publicaties

De muziekles van Johannes Vermeer met een foutje

4 reacties

‘De muziekles’ van Johannes Vermeer, de Vermeer met een foutje, is even terug in Nederland. De Engelse koningin leent het schilderij uit, samen met andere Hollandse meesters uit haar collectie, aan het Mauritshuis voor de tentoonstelling ‘Hollanders in huis – Vermeer en tijdgenoten uit de Britse Royal Collection’.

Met de schilderijen kwam ook de Hertogin van Cambridge, bekender als hertogin Kate, of kortweg Kate, gistermiddag 11 oktober op bezoek. Zij studeerde kunstgeschiedenis aan de University of St Andrews. Of zij het foutje van Vermeer ook heeft opgemerkt? Meestal kijken mensen er overheen.

De muziekles van Johannes Vermeer, de Vermeer met een foutje, uitgeleend door de Engelse koningin aan het Mauritshuis voor Hollanders in huis. Royal Collection Trust / © Her Majesty Queen Elizabeth II 2016
De muziekles van Johannes Vermeer, de Vermeer met een foutje, uitgeleend door de Engelse koningin aan het Mauritshuis voor de tentoonstelling ‘Hollanders in huis’.
Royal Collection Trust / © Her Majesty Queen Elizabeth II 2016
De muziekles

Vermeer schilderde ‘De muziekles’ rond 1660-1663, ongeveer halverwege zijn carrière. In een kamer waarin zacht daglicht valt door glas-in-loodramen, speelt een vrouw op een virginaal, voorloper van het klavecimbel. Een jonge man, eveneens fraai gekleed, luistert aandachtig naar de muziek met een arm losjes op het instrument leunend. Het tafereel ademt een en al harmonie uit. Vrouw en man zijn ongetwijfeld geliefden. De muziek verbindt hen. Op het virginaal staat MVSICA LETITIAE CO[ME]S MEDICINA DOLOR[VM], ofwel ‘muziek is een metgezel van vreugde, een medicijn tegen verdriet’.

Lees verder De muziekles van Johannes Vermeer met een foutje →

Gezien, gehoord, gelezen, Publicaties

Stapels goudstukken voor De Nachtwacht van de 16e eeuw

Een reactie plaatsen

De Nachtwacht van de 16e eeuw helemaal bedekt met goud. Stapels goudstukken! De keizer van het Heilige Roomse Rijk, Rudolf II, bood in 1602 zoveel goudstukken als nodig om Het Laatste Oordeel dat Lucas van Leyden schilderde in 1526-1527, te bedekken. Hoeveel stapels goudstukken dat zijn geweest? Dat laat zich raden. Het drieluik heeft de imponerende afmetingen van 4,3 meter breed bij 3 meter hoog. Maar het stadsbestuur van Leiden zwichtte niet voor het grote geld. Het schilderij bleef in Leiden.

De Nachtwacht van de zestiende eeuw, Het laatste oordeel van Lucas van Leyden, waarvoor stapels goudstukken zijn geboden door de keizer Rudolf II van het Heilig Roomse Rijk in 1602
De Nachtwacht van de zestiende eeuw, Het Laatste Oordeel van Lucas van Leyden, waarvoor stapels goudstukken zijn geboden, komt aan in de eregalerij van het Rijksmuseum eind augustus 2016.
Foto: Olivier Middendorp
Met stapels goudstukken bedekt

Deze geschiedenis over de waarde van kunst doet modern aan. Het is goed te realiseren dat ook in het verre verleden beseft werd dat de waarde van kunst niet altijd in geld is uit te drukken. Zeker in 2016. Het jaar waarin de Nederlandse staat de helft van de 160 euro neerlegt voor de aankoop van twee Rembrandts.

Goud of kunst

In Leiden had men al vroeg in de gaten dat het werk van stadsgenoot Lucas van Leyden een unieke waarde had. Van Leyden had immers grote invloed op de ontwikkeling van de kunst. Toch was de verleiding van het goud groot. Net als nu ijverden echter kunstenaars en intellectuelen voor het behoud van het unieke schilderij van Lucas van Leiden. De schrijver van het toonaangevende boek over schilderkunst, Carel van Mander,  betoogde dat de waarde van dit Laatste Oordeel ver uit steeg boven die van de stapels goudstukken.

Lees verder Stapels goudstukken voor De Nachtwacht van de 16e eeuw →

Gezien, gehoord, gelezen, Publicaties

De Nachtwacht van de zestiende eeuw

1 reactie

De  Nachtwacht van de zestiende eeuw is Het Laatste Oordeel dat Lucas van Leyden in 1526-1527 schilderde als altaarstuk voor de Pieterskerk in Leiden. Volgens kunsthistorici is het belang van dit schilderij voor de kunstgeschiedenis gelijk aan de Nachtwacht van Rembrandt een eeuw later.

De Nachtwacht van de zestiende eeuw: het drieluik met het Laatste Oordeel geschilderd door Lucas van Leyden in 1526-1527 is nu te zien in de eregalerij van het Rijksmuseum Amsterdam.
De Nachtwacht van de zestiende eeuw, het drieluik met het Laatste Oordeel geschilderd door Lucas van Leyden in 1526-1527 is nu te zien in de eregalerij van het Rijksmuseum Amsterdam.

De Nachtwacht van de zestiende eeuw

Aan de heldere  en kleurrijke voorstelling van de Dag des Oordeels van Lucas van Leyden loop je niet snel voorbij. Het schilderij met de imponerende afmetingen van 4,3 meter breed bij 3 meter hoog wemelt van de naakten.  Toch genieten schilderij en schilder bij lange na niet de bekendheid van Rembrandt en zijn Nachtwacht van ruim een eeuw later. Daarin komt echter verandering nu dit drieluik voor twee jaar staat opgesteld in de eregalerij van het Rijksmuseum Amsterdam. Museum De Lakenhal in Leiden leent Het Laatste Oordeel uit omdat het museum twee jaar dichtgaat voor renovatie en uitbreiding.

Wegbereider renaissance

De directeuren van beide musea zijn opgetogen over deze samenwerking. Taco Dibbits van het Rijksmuseum onderstreept het belang van Het Laatste Oordeel. “De invloed van Van Leyden op de kunstgeschiedenis is gelijk aan die van Rembrandt. Van Leyden is met Albrecht Dürer de wegbereider van de renaissance in het noorden van Europa.” Meta Knol, directeur van De Lakenhal, wijst erop dat Het Laatste Oordeel met gemak de concurrentie aan kan met de andere topstukken in de eregalerij. “Het is een sprankelend kunstwerk door de lichte, heldere kleuren dat met de vele naakten en gepersonifceerde gezichten heel gewaagd en vernieuwend is.”

Lees verder De Nachtwacht van de zestiende eeuw →
Gezien, gehoord, gelezen, Gouda in heden, verleden en toekomst

Zeldzame regenbui nabij Gouda

Een reactie plaatsen

‘Regenbui nabij Gouda’ is de nieuwste aanwinst van Museum Gouda. Dit schilderij van Willem Roelofs uit 1885-1890 is een zeldzaam voorbeeld van een geschilderd landschap in de regen. Regen vormt namelijk een schilderkunstige uitdaging van de eerste orde. Hoe de vallende, doorzichtige waterdruppels in verf te vatten?

Regenbui nabij Gouda,1885-1890, van Willem Roelofs is een van de weinige schilderijen waarop het regent.
Regenbui nabij Gouda,1885-1890, van Willem Roelofs is een van de weinige schilderijen waarop het regent. Museum Gouda verwierf het recent.
Regenbui nabij Gouda

‘Regenbui nabij Gouda’ toont het weidse polderlandschap met zwartbont vee en een sloot en houten bruggetje op de voorgrond. Aan de linkerkant van het schilderij is de hoosbui losgebarsten. Dat verbeeldde Roelofs overtuigend door de donkergrijze wolken over te laten gaan in de bosschages op de achtergrond.  Het grijs in verschillende tinten schilderde hij met krachtige, schuine halen van zijn kwast. De structuur die daardoor ontstond, suggereert beweging. We zijn het regengordijn dat over het polderland schuift. Aan de rechterkant vallen alleen nog de eerste spetters. We zien de weiden tot aan de horizon in het laatste licht. Weldra zal de grijze wolkenmassa ook dit uitzicht op het landschap aan het oog onttrekken.

Lees verder Zeldzame regenbui nabij Gouda →

Gezien, gehoord, gelezen

Beter één Bosch voor jezelf dan twintig in Den Bosch

Een reactie plaatsen

Niet in ‘s-Hertogenbosch maar in Lissabon zag ik De verzoeking van de heilige Antonius geschilderd door Jeroen Bosch rond 1500. Dit topstuk van de middeleeuwse Hollandse schilder ontbreekt op de grote overzichtstentoonstelling in het Noord-Brabants Museum. Dat is jammer voor de bezoekers daar, maar fijn voor die van het Museo de Arte Antiga. Beter één Bosch voor jezelf dan twintig met horden museumbezoekers ervoor.

De Verzoeking van Antonius, Jeroen Bosch ca. 1500 in Museu Nacional de Arte Antiga.
Een bezoeker voor de Verzoeking van Antonius, Jeroen Bosch ca. 1500 in Museu Nacional de Arte Antiga in Lissabon.

Of je loopt tegenwoordig in Nederlandse musea nagenoeg alleen, of je schuifelt in file om wat glimpen van het tentoongestelde op te vangen tussen schouders en hoofden door. Blockbusters moet het museum organiseren of het kan de deuren sluiten! Dat is de werkelijkheid sinds cultuurinstellingen worden afgerekend op het aantal bezoekers dat ze weten te trekken. Gewillig laat het publiek zich leiden. Als je nog mee wilt tellen als geciviliseerd burger, moet je toch kunnen zeggen dat je er geweest ben, of de kaartjes al geboekt hebt.

Lees verder Beter één Bosch voor jezelf dan twintig in Den Bosch →

Gezien, gehoord, gelezen

Erasmus Ik wijk voor niemand

Een reactie plaatsen

‘Erasmus Ik wijk voor niemand’ is de titel van de tentoonstelling over Erasmus in Museum Gouda ter gelegenheid van het Erasmusjaar 2016. Een titel die arrogant en nogal gelijkhebberig klinkt. Dat zijn niet de kwalificaties die je verwacht bij Erasmus, Europees kampioen van het humanisme.

Poster tentoonstelling met Milo Schoenmaker, burgemeester van Gouda, onder de muts van Erasmus. (foto Museum Gouda)
Poster bij de  tentoonstelling over Erasmus  met Milo Schoenmaker, burgemeester van Gouda, onder de muts van Erasmus. (foto Museum Gouda)
Lijfspreuk

Toch was dit ‘Ik wijk voor niemand’ de lijfspreuk van Erasmus (1466-1536). De tekst stond in het Latijn, ‘Concedo nulli’, te lezen in het zegel waarmee hij zijn brieven sloot. Het gezegde ‘Concedo nulli’ was oorspronkelijk gekoppeld aan de Romeinse god van de grenzen Terminus. Die wilde op de berg van de goden, het Capitool, zelfs niet wijken voor de oppergod Jupiter.

Hoogmoed

Diegenen die Erasmus minder goed gezind waren, zagen zijn motto ‘Concedo nulli’ als een uiting van hoogmoed.  Alsof Erasmus zelf deze uitspraak deed. Erasmus legde daarop uit dat ‘Concedo nulli’ niet op hem, maar op de dood sloeg. Die wijkt voor niemand. Net als ‘Memento mori’ herinnert zijn ‘Concedo nulli’ aan de sterfelijkheid van de mens en vooral eraan dat die zich tegenover God zal moeten verantwoorden. Dat sloot aan bij de kritiek van Erasmus op het instituut kerk welke hij verweet geen oog te hebben voor de oorspronkelijke boodschap van Christus.

Vergissing

Erasmus kwam tot zijn lijfspreuk door een cadeau dat hij 1509 kreeg van Alexander Stewart, de zoon van de Schotse koning Jacob IV. Die had hij privélessen gegeven. Als dank ontving Erasmus een ring met een oude, gesneden steen met een afbeelding van de Romeinse god Terminus. Althans dat meende Erasmus. Tegenwoordig wordt in de afbeelding de god van de wijn Dionysos gezien.

Erasmustentoonstelling

Gouda is de stad waar Erasmus opgroeide. Samen met Basel in Zwitserland, waar hij stierf,  heeft Gouda 2016 uitgeroepen tot het Erasmusjaar omdat het precies vijfhonderd jaar geleden zijn levenswerk uitkwam, het ‘Novum Instrumentum’: een nieuwe Latijnse vertaling van het Nieuwe Testament met daarbij de oorspronkelijke Griekse tekst.

De tentoonstelling ‘Erasmus Ik wijk voor niemand’ is tot en met 26 juni 2016 te zien in Museum Gouda. Op de website Erasmus2016 is het gehele programma van het Erasmusjaar 2016 te vinden.

Ter gelegenheid van het Erasmusjaar 2016 verscheen ook een bundel met jeugdgedichten van Erasmus geschreven in Gouda. Meer hierover in mijn eerdere bericht ‘U die hier langs loopt, sta stil en lees deze verzen’.