De Mona Lisa van Pieter Pourbus, portret van een onbekende vrouw uit 1554. In de letterlijk schitterende verfijning is de hand van Pieter Pourbus (1523/24-1584) meester-schilder uit Gouda te herkennen. Foto Museum Gouda

De Mona Lisa van Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda

De Mona Lisa van Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda.
In de letterlijk schitterende verfijning is de hand van Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda te herkennen. Zo fonkelen de edelstenen op zijn portret van een onbekende jonge dame uit 1554. De zilveren borduursels schitteren. Glimmend rood satijn contrasteert met diepzwart glanzend fluweel. Maar het is vooral de zweem van een haast melancholische glimlach welke haar onweerstaanbaar maakt.

De Mona Lisa van Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda

Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda portretteerde deze jonge vrouw in 1554. De edelstenen flonkeren op haar escoffion. Dat is het kapje op haar hoofd. Haar haren zijn er kunstig mee vervlochten. Op de mouwen van haar glimmende, rood satijnen blouse schitteren de borduursels van zilverdraad. Het rood steekt warm af tegen het diep zwart glanzende fluweel van de japon. Ik moet de neiging onderdrukken even mijn vinger over de stof te laten glijden. Pourbus excelleerde hier in het weergeven van de kostbare materialen. Haar kleding etaleert de welstand van deze vrouw. Tijdgenoten zagen ook onmiddellijk dat ze op de hoogte was van de laatste Spaanse mode.

De Mona Lisa van Pieter Pourbus, portret van een onbekende vrouw uit 1554. In de letterlijk schitterende verfijning is de hand van Pieter Pourbus (1523/24-1584) meester-schilder uit Gouda te herkennen. Foto Museum Gouda
De Mona Lisa van Pieter Pourbus, portret van een onbekende vrouw uit 1554. In de letterlijk schitterende verfijning is de hand van Pieter Pourbus (1523/24-1584) meester-schilder uit Gouda te herkennen. Foto Museum Gouda
Dromerig, melancholisch, mysterieus

Wij weten niet wie zij is. Pieter Pourbus schilderde deze jonge vrouw op een heel eigenzinnige manier. “Dromerig, haast melacholisch; Heel mysterieus,” zegt Josephina de Fouw, conservator van Museum Gouda. Zij wijst op de lichtreflectie in de ogen van de vrouw. En op het heel subtiel weergegeven kuiltje in haar wangen. “Ik zou bijna zeggen: zij is de Mona Lisa van Pourbus.” Daarmee is de Mona Lisa van Pieter Pourbus, meester-schilder uit Gouda ook net wat anders dan de andere portretten die Pourbus schilderde.

Portretschilder

Pieter Pourbus werd geboren in Gouda. Maar beroemd werd hij in Brugge, Daar genoot hij vooral faam als portretschilder. Dat kwam omdat hij goed begreep wat zijn opdrachtgevers wilden. Zij waren de rijksten van Brugge. En dat wilden zij laten zien. Pourbus wist als geen ander de delicate stoffen van hun kleding weer te geven. Daarnaast gaf hij hen een zelfbewuste gezichtsuitdrukking. Immers de toeschouwer moest afstand ervaren. Want er was nu eenmaal afstand tussen hem en de geportretteerde.  Die behoorde tot de absolute elite.

Wijnhandelaar en zijn vrouw

Een schitterend voorbeeld daarvan is het dubbelportret van Jan van Eyewerve en zijn vrouw Jacquemyne Buuck. Hij, 29 jaar, de rijke wijnhandelaar, kijkt bijna ongeïnteresseerd langs ons heen. De handen heeft hij op zijn heupen gezet. Daardoor oogt hij nonchalant. Zij, 19 jaar, kijkt meer ingetogen. Immers als vrouw behoort zij nederig te zijn. De hond naast haar symboliseert haar trouw aan haar man. Waar bij Jan in de achtergrond de wijnvaten in beeld zijn, zien we bij Jacquemyne een winkel, kinderen en een kerktoren. Allemaal elementen die tonen dat zij een voorbeeldige vrouw is.

Museum Gouda

De Mona Lisa van Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda is te zien in Museum Gouda. De tentoonstelling Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda is te zien tot en met 17 juni 2018.

Lees hier meer over Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda

Marc de Beyer en Josephina de Fouw van Museum Gouda over Pieter Pourbus meester-schilder uit Gouda bij het AD

Facebooktwitterlinkedininstagram

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.